آلن ایر، مذاکره‌کننده سابق دولت اوباما، در گفت‌وگو با ایران‌اینترنشنال هشدار داد که پس از جنگ ۱۲ روزه، آمریکا عملاً سیاست خود در قبال ایران را به اسرائیل واگذار کرده است. او گفت که دولت ترامپ اکنون مسئله هسته‌ای ایران را پایان‌یافته می‌داند، هرچند خطرات باقی‌مانده همچنان جدی است.
در تاریخ ۲۲ ژوئن، ایالات متحده به کمپین نظامی اسرائیل علیه ایران پیوست و با حملاتی هوایی، تاسیسات کلیدی هسته‌ای ایران در فردو، نطنز و اصفهان را هدف قرار داد.
ایر در پادکست انگلیسی «چشم‌انداز ایران» شبکه ایران‌اینترنشنال گفت: «رئیس‌جمهوری ترامپ گفت برنامه هسته‌ای ایران نابود شده است. به نظر می‌رسد آن را در دسته‌بندی “ماموریت انجام شد” قرار داده‌اند.»
او با اشاره به تلاش‌های زمان اوباما افزود: «در آن زمان، وندی شرمن، معاون وزیر خارجه، با هماهنگی قدرت‌های جهانی، برای حفظ برجام (توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵) تلاش می‌کرد و از طریق دیپلماسی پیچیده، منافع متعددی را متعادل نگه می‌داشت؛ اما امروز همه‌چیز به هماهنگی یک‌طرفه با اسرائیل تقلیل یافته است.»
مذاکره‌کننده سابق در دولت اوباما گفت: «در حال حاضر در حوزه سیاست خارجی، تنها کسی که هماهنگی واقعی با او صورت می‌گیرد، نخست‌وزیر نتانیاهو است. آقای ویتکوف، که مسئول این پرونده معرفی شده، درگیر مسائل دیگری مثل غزه و اوکراین است. به‌طور واقعی، توجهی به پرونده ایران نمی‌شود و عملاً آن را به اسرائیل سپرده‌ایم.»
نشانه‌هایی از بازگشت به درگیری
تصمیم تهران برای احیای «شورای عالی دفاع» — نهادی که از زمان جنگ ایران و عراق تشکیل جلسه نداده بود — از سوی بسیاری به‌عنوان نشانه‌ای تلقی می‌شود که ایران آتش‌بس با اسرائیل را موقتی می‌داند.
این اقدام حاکی از آن است که رهبران حکومت ایران خود را برای درگیری مجدد آماده می‌کنند و به گفته آلن ایر، به دنبال بازسازی «نوعی بازدارندگی راهبردی» هستند؛ از جمله با بازسازی پدافند هوایی و احیای توان موشکی و هسته‌ای.
تهران در دو راهی تصمیمگیری
جنگ و بنبست دیپلماتیک، نهاد حاکم ایران را به نقطهای بحرانی رسانده است. رهبران روحانی اکنون با انتخابی سخت روبهرو هستند: یا در برابر فشارها برای توقف فعالیت هسته‌ای مقاومت کنند و خطر حمله دوباره از سوی اسرائیل و آمریکا را بپذیرند، یا تسلیم شوند و خطر شکاف در درون رهبری نظام را به جان بخرند.
آتش‌بس شکنندهای که به جنگ ۱۲ روزه در ماه ژوئن پایان داد، هرچند از سوی هر دو طرف پیروزی قلمداد شد، اما آسیبپذیریها را نمایان ساخت و تصویر بازدارندگی ایران را خدشهدار کرد.
سه منبع مطلع در داخل ایران به خبرگزاری رویترز گفتهاند که اکنون در سطح حاکمیت، مذاکره هسته‌ای با واشینگتن تنها راه برای جلوگیری از تشدید درگیری و خطر نابودی ارزیابی می‌شود. حملات اسرائیل تنها یک روز پیش از دور ششم مذاکرات برنامهریزیشده با آمریکا آغاز شد.
رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنهای، و دیگر مقامات عالیرتبه حکومت ایران، در اصل با ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای با آمریکا موافقت کردهاند و دیپلماسی را راهی ضروری برای جلوگیری از حملات مجدد آمریکا و اسرائیل میدانند.
تهدید بازگشت تحریمهای شورای امنیت
بریتانیا، فرانسه و آلمان — موسوم به E3 — هشدار داده‌اند که اگر ایران تا پایان ماه اوت به مذاکرات بازنگردد، آمادهاند مکانیسم «بازگشت خودکار تحریم‌ها» در سازمان ملل را فعال کنند.
آلن ایر تاکید میکند که ایران، با وجود حملات اخیر، همچنان ظرفیت صنعتی، اورانیوم غنیشده و دانش فنی لازم برای تولید سلاح هسته‌ای را در اختیار دارد. او افزود: «ایران اکنون در یک دو راهی قرار دارد؛ آیا میخواهد آنچه پیشتر داشت را بازسازی کند یا به سمت چیزی دیگر حرکت کند… مثل گامبرداشتن بهسوی ساخت سلاح هسته‌ای؟»
