جان بولتون، مشاور پیشین امنیت ملی آمریکا، با استقبال از حملات اخیر ایالات متحده و اسرائیل علیه تاسیسات نظامی و هسته‌ای ایران، خواستار بهره‌برداری حداکثری از فضای ایجادشده و ورود به مرحله «تسلیم آیت‌الله‌ها» شد.
در آستانه دیدار روز دوشنبه دونالد ترامپ و بنیامین نتانیاهو در کاخ سفید، بولتون در گفت‌وگو با پادکست انگلیسی ایران‌اینترنشنال - Eye for Iran - اعلام کرد: «فکر می‌کنم اکنون زمان آن است که درباره شرایط تسلیم آیت‌الله‌ها گفت‌وگو شود.»
او با اشاره به جنگ ۱۲ روزه جمهوری اسلامی و اسرائیل، خواستار اعمال فشار مستمر بر حکومت ایران شد و گفت: «باید بر دستاوردهای نظامی اخیر تکیه کنیم تا مسیر فروپاشی حکومت دینی ایران هموار شود.»
در حملات مشترک ایالات متحده و اسرائیل به زیرساخت‌های هسته‌ای، موشکی و مراکز فرماندهی ایران، به گفته سازمان‌های حقوق بشری دست‌کم ۱۲۰۰ ایرانی کشته شدند. جمهوری اسلامی نیز در واکنش، حملاتی علیه اسرائیل انجام داد که به کشته شدن ۲۴ نفر انجامید.
قرار است نتانیاهو در جریان سفرش به واشنگتن، علاوه بر ترامپ، با مارکو روبیو وزیر خارجه، پیت هگست وزیر دفاع، هاوارد لوتنیک وزیر بازرگانی و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه نیز دیدار کند.
جمهوری اسلامی در ضعیف‌ترین موقعیت از ۱۳۵۷
بولتون در ارزیابی خود از تبعات حملات اخیر گفت: «ضربات هوایی اخیر واقعا عامل بی‌ثبات‌کننده مهمی بود. این حملات نشان داد که آیت‌الله‌ها دیگر قادر به دفاع از کشور خود نیستند. آنها در وضعیت بی‌دفاعی مطلق قرار دارند.»
او با اشاره به کشته‌شدن فرماندهان ارشد سپاه پاسداران و آسیب‌دیدگی جدی مراکز نظامی ایران، جمهوری اسلامی را در «ضعیف‌ترین موقعیت خود از زمان انقلاب ۱۳۵۷» توصیف کرد و گفت: «نه فقط به لحاظ نظامی، بلکه از درون نیز رژیم در حال فرسایش است؛ به‌ویژه به‌خاطر نارضایتی‌های عمیق در میان جوانان، زنان و اقلیت‌ها.»
مشاور پیشین امنیت ملی آمریکا هشدار داد: «ما به تحقق هدف نزدیک شده‌ایم؛ و به همین دلیل عقب‌نشینی در این لحظه، یک فاجعه خواهد بود و می‌تواند فرصت تاریخی را از میان ببرد.»
با این حال، تاکنون در جریان این بحران، نشانه‌ای از اعتراضات سراسری یا فراگیر در داخل ایران مشاهده نشده است.
انتقاد از آتش‌بس و هدف‌گذاری‌های ترامپ
بولتون ضمن حمایت از تصمیم اولیه برای حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران، از آتش‌بس میانجی‌گری‌شده توسط آمریکا به‌شدت انتقاد کرد و آن را «اشتباه» خواند.
او گفت: «در نخستین ساعات پس از حمله، کسی نمیداند چه میزان خسارت وارد شده است. ما کنترل کامل آسمان را داشتیم و این فرصت را برای گسترش عملیات از دست دادیم.»
بولتون بخشی از این تصمیم را ناشی از جاهطلبی شخصی ترامپ دانست و افزود: «ترامپ در پی جایزه صلح نوبل است. او فکر میکند بعد از یک حمله موفق، می‌تواند نقش میانجی صلح را ایفا کند.»
او تصریح کرد که برای ترامپ، موضوعات سیاست خارجی همواره «شخصی» است و گفت: «برای ترامپ، موضوع نه امنیت ملی آمریکاست، نه منافع اسرائیل یا تهدید ایران؛ بلکه فقط این است که خودش چگونه دیده میشود.»
حمله شدید به نماینده ترامپ در امور ایران
بولتون همچنین از انتخاب استیو ویتکاف، مشاور املاک و دوست نزدیک ترامپ، بهعنوان مذاکرهکننده ویژه با حکومت ایران انتقاد کرد و گفت: «او هیچ درکی از جمهوری اسلامی، برنامههای هسته‌ای یا ریسک اشاعه ندارد.»
این انتقاد در شرایطی مطرح میشود که کاخ سفید هنوز واکنشی به صلاحیت یا سابقه ویتکاف در مذاکرات امنیتی با تهران نشان نداده است.
سرنوشت اورانیوم غنیشده و پیامدهای حملات
بولتون در بخش دیگری از اظهارات خود به نگرانیها درباره ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده تا سطح ۶۰ درصد که هنوز موقعیت آن مشخص نیست اشاره کرد. او گفت که حملات هوایی به تاسیسات اصفهان و سایر نقاط «احتمالا اجزای حیاتی لازم برای تبدیل این ماده به سلاح را نابود کردهاند.»
او افزود: «ممکن است هنوز مقدار زیادی گاز اورانیوم غنیشده در اختیار داشته باشند، اما فاصله زیادی میان آن و تولید سلاح واقعی وجود دارد.»
