چند مقام پیشین اطلاعاتی آمریکا گزارش سازمان اطلاعات دفاعی درباره آسیب «محدود» به تاسیسات هسته‌ای ایران را رد کرده و آن را متکی بر «داده‌های گمراه‌کننده» و «بی‌ارزش» خواندند.
در پی انتشار گزارش محرمانه‌ای از سوی سازمان اطلاعات دفاعی آمریکا که مدعی شده بود حملات اخیر ایالات متحده تنها آسیب «محدود» به تاسیسات هسته‌ای ایران وارد کرده‌اند، چند مقام پیشین اطلاعاتی ایالات متحده با رد اعتبار این ارزیابی، آن را متکی بر «داده‌های گمراه‌کننده از منابع ایرانی» و از نظر تحلیلی «بی‌ارزش» توصیف کردند.
یکی از افسران سابق اطلاعاتی ارتش در گفت‌وگو با واشینگتن فری بیکن این گزارش را به‌شدت زیر سوال برد و گفت: «این گزارش چنان بی‌پایه است که فقط به درد پاک‌کردن می‌خورد.»
ارزیابی جنجالی و نشت به رسانه‌ها
گزارش محرمانه دی‌آی‌ای که تنها چند روز پس از حملات دقیق هوایی ایالات متحده به سایت‌های هسته‌ای فردو، نطنز و اصفهان تهیه شده بود، ابتدا به رسانه‌هایی چون سی‌ان‌ان و نیویورک‌تایمز نشت کرد. این گزارش مدعی بود که آسیب‌ها تنها چند ماه برنامه هسته‌ای ایران را به تاخیر انداخته‌اند.
اما منابع اطلاعاتی کنونی و پیشین آمریکا می‌گویند این ارزیابی با درجه «اعتماد پایین» طبقه‌بندی شده بود و تنها بر اساس تصاویر ماهواره‌ای و ارتباطات شنود شده از مقام‌های ایرانی تنظیم شده بود، موضوعی که در گزارش رسانه‌ها عمدتا سانسور شد.
به گفته منابع آمریکایی، نهادهای اطلاعاتی اسرائیل هشدار داده‌اند که فرماندهان نظامی حکومت ایران در تماس‌های داخلی خود به‌طور عامدانه وضعیت را کوچک‌نمایی کرده و اطلاعات نادرست به رده‌های سیاسی داده‌اند؛ اطلاعاتی که به نظر می‌رسد در گزارش دی‌آی‌ای نیز وارد شده است.
افسران اطلاعاتی: تحلیلگران دی‌آی‌ای فریب خوردند
مایکل پریجنت، افسر سابق اطلاعاتی فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام)، که نزدیک به سه دهه در خاورمیانه فعالیت داشته، با انتقاد از این ارزیابی گفت: «این پیام‌سازی سپاه پاسداران و تهران است که دی‌آی‌ای آن را گرفته و به‌عنوان اطلاعات واقعی ارائه کرده است.»
او افزود: «من می‌دانم این پیام‌سازی است، ایرانی‌ها هم می‌دانند. ولی به‌دلایلی عجیب، آژانس امنیت ملی (ان‌اس‌ای) فکر می‌کند این اطلاعات واقعی است.»
یک مقام فعلی ایالات متحده نیز به فری بیکن گفت که ارزیابی‌های دی‌آی‌ای، به‌همراه گزارش سی‌ان‌ان، طی ۲۴ ساعت گذشته «کاملا بی‌اعتبار» شده‌اند. او افزود که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز تایید کرده که سانتریفیوژها «کاملا نابود شده‌اند» و خسارت‌ها «عظیم» بوده‌اند.
جان رتکلیف، رئیس سازمان سیا، نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد که از طریق یک منبع «تاریخی و دقیق» دریافته‌اند چند سایت کلیدی ایران برای سال‌ها قابل بازسازی نخواهد بود.
«تحلیل نادرست» درباره فردویکی از مأموران سابق اطلاعاتی نیز گفت تحلیلگران دی‌آی‌ای به‌درستی نتوانسته‌اند عمق فنی عملیات را درک کنند، به‌ویژه در سایت فردو که در دل کوه و زیر لایه‌های ضخیم بتن قرار دارد.
او گفت: «شما انتظار ندارید یک حفره تا جهنم ببینید؛ این حملات برای نفوذ زیر لایهها طراحی شده‌اند و تحلیلگرانی که این را نمیفهمند، اساسا نمیدانند به چه نگاه میکنند.»
این مقام اطلاعاتی اضافه کرد: «ایرانی‌ها مطمئنا میدانستند که شنود میشوند و مطابق آن عمل کردند. بنابراین استفاده از حرفهای آنها به‌عنوان منبع ارزیابی اطلاعاتی، فاجعهبار است.»
انتقاد از ساختار اطلاعاتی آمریکا
افسران سابق از نهاد دی‌آی‌ای به‌عنوان «سازمان اطلاعاتی درجهدو» نام بردهاند. یکی از تحلیلگران سابق در حوزه ایران گفته است که بخش زیادی از اطلاعات موجود در گزارش اولیه، بازتاب «پروپاگاندای داخلی ایرانی‌ها» بوده که در طول جنگ نیز تکرار شده است.
تام کاتن، سناتور جمهوریخواه، نیز این گزارش را «مقدماتی» توصیف کرد که «با شکافهای اطلاعاتی جدی» همراه است.
مایکل روبین، مشاور پیشین پنتاگون، هشدار داد که برخی تحلیلگران دی‌آی‌ای چنان در شنود غرق میشوند که به باور اطلاعات دشمن متمایل میشوند. او گفت: «به همین دلیل است که بسیاری از تحلیلگران خاورمیانه در دی‌آی‌ای به توهمات توطئهآمیز و حتی حمایت از گروههایی مثل حماس و حزبالله دچار میشوند.»
روبین افزود که افشای این گزارش از درون دی‌آی‌ای انجام شده تا «پیشنویس نخست تاریخ را بنویسد» قبل از آنکه ارزیابی بهچالش کشیده شود.
سیمون لیدن، معاون سابق وزارت دفاع در امور خاورمیانه نیز گفت: «بخش زیادی از بدنه تحلیلگری ما باید کاملا از نو ساخته شود. بسیاری از این افراد آموزش حرفهای ندیدهاند و اساسا نمیدانند چه می‌گویند.»
